Video beoordelingsgesprekken

Als auteur in de Intermediair-reeks (Het nieuwe werken. Hoe werk je effectiever en productiever van Arjan Broere (Het Spectrum/Intermediair) mocht ik meewerken aan een video over beoordelingsgesprekken. Ik ben de expert aan het einde van de video 😉

Meer overzicht en inzicht door mindmappen

Wat is een mindmap?

Een populaire manier om gedachten visueel te ordenen is mindmappen. De essentie van een mindmap is dat je rond een thema gedachten noteert die je vertakt rond dat thema noteert. Zie je een bepaalde tak die samenhangt, dan maak je die. Zie je nog geen verband dan noteer je de losse takken. Ordenen en samenhang zoeken komt daarna wel.

Hoe zeer een mindmap met kleuren en plaatjes er ook mooi uit kan zien, het doel is niet een mooi plaatje te maken. Meer inzicht, een beter besluit, ordening van losse ideeën dàt is het doel. Dat wil zeggen dat de mindmap de opstap is naar ordening en samenhang om die te gebruiken om een betere beslissing te nemen.

Stel je moet (of eigenlijk: mag) een speech houden bij de uitreiking van een diploma van een vriend. Je hebt vast meteen ideeen maar weinigen van ons noteren achter elkaar de trefwoorden die de speech vormt. Vaak komen er allerlei invallen, ideeën, voorbeelden, situaties, citaten in je op. Een mindmap helpt je dan dat alles op papier te krijgen, zodat je alles “vangt” maar pas daarna beslist wat je écht gaat gebruiken.

Een mindmap is een ideale notitiemethode als je allerlei losse ideeën hebt, wat verbanden, associaties, criteria, et cetera. Allemaal relevante input rond een kwestie maar nog zonder kop-en-staart. Doorgaans is opschrijven een goede manier van ordenen maar als er zo een storm in je hersenen woedt dat van alles met elkaar te maken heeft, dan is een ordelijk A4’tje niet handig. Een A4’tje voltikken werkt niet handig. Je kunt ook niet verbanden aanduiden of lekker illustreren.

Werkwijze mindmap

Hier vind je een aantal links over het maken van een mindmap . Hier een video over mindmappen met pen en papier en hier een met MindMapper-software.

1. Bij een mindmap pak je een blad of je start in je mindmap-software een leeg blad op.
2. Je schrijft in het midden je thema. Stel dat het thema nu is: Personal branding. Je hebt ideeën om je als professional nadrukkelijker te presenteren met wat je kunt en doet. Maar dat is nog geen gestructureerd verhaal.
3. Voeg op dat lege vlak trefwoorden toe die met dat centrale thema te maken hebben. Je noteert het trefwoord en verbindt dat met een tak aan het centrale thema, bijvoorbeeld LinkedIn
4. Aan die tak koppel je subtakken die je vast meteen te binnen schieten, zoals profiel, recommendations, goede foto, CV updaten, welke taal? adresboek uitzoeken.
5. Als je op die tak klaar bent of iets anders schiet je te binnen, dan noteer je dat trefwoord en maak je een nieuwe tak, bijvoorbeeld netwerk gebruiken. Achter dat “netwerk gebruiken” noteer je contacten doorlopen, afstemmen met X hoe hij dat doet, in teambespreking delen
6. Schiet je alsnog iets te binnen voor de LinkedIn-tak, dan noteer je daar weer een subtak. Je kunt van de ene naar de andere tak. Dus als tijdens het werken aan een andere tak je te binnenschiet dat je artikelen moet scannen voor bij je profiel dan zet je dat gewoon erbij. De takken zijn uit te breiden en oneindig verder te vertakken.
7. Na de laatste tak en associaties ingevuld te hebben, bekijk je de takken en subtakken. De vraag is of de ordening zo voldoende is of dat er meer verbanden zijn. Zijn er takken die nu los staan maar die eigenlijk samenhangen of subtakken zijn bij een andere?
8. We gebruiken ook wel de term magneetwoord voor de samenhang tussen associaties. Je ziet bijvoorbeeld samenvatting schrijven, pay off bedenken, visitekaartje van missie voorzien. Als magneetwoord kun je daar bij hebben copywriting. Het zijn allemaal zaken die een commerciële, scherpe pen vragen.
9. Bij een wirwar van takken, bijvoorbeeld meer dan zeven hoofdtakken met elk véél subtakken is de kans groot dat er strenger samen te vatten is. Vraag iemand anders mee te kijken. Een mindmap die een enorme wirwar is, levert niet meer inzicht maar blijft een kluwen gedachten.
10. Als de takken verdeeld zijn, zullen er takken of subtakken zijn die nu niet aan elkaar geknoopt zijn maar die wel een verband hebben. Trek dan een pijl van de ene tak naar de ander, zodat je meteen ziet dat daar een extra koppeling te leggen is.

As je dit met Post Its doet, kun je op elk blad één woord schrijven en dat daarna vrijelijk verplaatsen en aan andere takken hangen. Gebruik je software of een app, dan kun je met de muis verplaatsen. In beide gevallen puzzel je zolang tot er een samenhang ontstaat.

En nu?

De mindmap maakte je om tot iets te komen. Bijvoorbeeld een plan van aanpak voor je personal branding of om de speecht voor je vriend te houden. Nu is dan de vraag wat de mindmap die je hebt gemaakt betekent. Kun je een besluit nemen? Is er een lijn? Heb je een heldere invalshoek?

In personal branding-voorbeeld zou kunnen opvallen dat je al heel veel schrijft en professioneel zichtbaar bent maar er weinig commercieel uitkomt. Dus de acties moeten die zijn die voor meer conversie zorgen.

In het speech voorbeeld kan opvallen dat de vriend als rode draad hakken-over-de-sloot of juist heel makkelijk studeren heeft. Een kapstok die je helpt de speech rond dat thema te maken.

Nogmaals, de mindmap is niet bedoeld als einde maar als opstap naar inzicht en beslissingen.

In veel mindmap-apps en -software is de optie exporteren opgenomen. Dat wil zeggen dat als de mindmap af is de mindmap omgezet wordt naar een Word- of Powerpoint-bestand. De indeling van de map met hoofd- en subtakken bepaalt dan het document. Dus hoofdtakken worden hoofdstukken en subtakken paragrafen. Er zijn apps die je bij takken deadlines en actienemers laten noteren. Die takken kun je dan als taak naar Outlook exporteren.

Samen mindmappen

Mindmappen is bij uitstek een manier om samen met anderen te denken over kwesties. Door met zijn allen associaties op een scherm te zien, voorkom je discussie over wat wel of niet relevant is maar verzamel je eerst allerlei input. Door het ordenen daarna gezamenlijk te doen, ontstaat bij dat thema door samen te werken een idee wat er allemaal bij komt kijken.

In een sessie rond een whiteboard of bij een flip over kun je samen elementen bedenken en die later ordenen. Dat ordenen doe je ook weer samen, aangezien die denkoefening een belangrijke meerwaarde is van mindmappen.

Er zijn ook teams die op afstand samenwerken in mindmap-software zoals MindMeister. Dat kan tegelijk samen maar ook door iedereen zijn bijdrage afzonderlijk te laten leveren.

Gebruiksmogelijkheden

Een mindmap kun je voor verschillende doelen inzetten. Enkele noemen we hierna.

• Boekverslag of samenvatting. Centraal zet je de titel van het boek en eromheen noteer je wat je opvalt, citaten, thema’s, oordelen. Je kunt de structuur van het boek volgen maar wie weet zie je al schrijvend een andere samenhang
• Presenteren. In een presentatie heb je beperkte tijd om mondeling iets uit de doeken te doen. Een heldere rode draad en een structuur die snel te snappen is, helpt het gehoor erg bij het verwerken van de inhoud. En het helpt jou als spreker om de essentie te bewaken. Mindmappen is een goede manier om met de inhoud te schuiven en “spelen” totdat je de invalshoek hebt en kiest wat daar bij hoort in welke vorm
• Schrijven. Voor schrijven geldt hetzelfde als voor presenteren: invalshoek en structuur zijn essentieel. Misschien ligt bij presenteren nog wat meer de nadruk op kiezen wat je wel en niet presenteert (en wat je in een handout meegeeft) en is bij schrijven met name de structuur van belang
• Intake gesprek of interview. In een interview of intake heb je vragen en een lijn maar wil je uiteraard ook de ander volgen. Het kan dus dat zo een gesprek wat minder lijn heeft, terwijl je toch wil samenvatten en conclusies wil trekken. Wie snel kan typen en vaardig is, kan met een tablet en de juiste app het gesprek aandachtig volgen én een mindmap maken. Dat kan ook met pen en papier. Zaak is uiteraard om niet af te leiden met mindmappen
• Beslissing nemen. Noteer argumenten voor en tegen, vragen, opmerkingen, adviezen en orden daarna de plussen en minnen, waarna de conclusie te trekken is

There’s an app for that

Degenen die graag digitaal werken kunnen mindmap-software of apps vinden op Lifehacker de vijf top mindmap-apps vinden.

Mindmappen helpt je beter na te denken en met meer inzicht en overzicht beslissingen te nemen.

Creatief denken: wat werkt?

Op Lifehacking vind je een blog van mij over creatief denken en brainstormen. Een aantal ideeën die veel gebruikt worden voor brainstormsessies blijkt niet zo zwart-wit te liggen. Zo is een opgewekt en lichte stemming niet per se nodig en blijkt het kritiekloos zoveel mogelijk ideeën genereren vooral veel maar niet noodzakelijk goede ideeën te leveren.

Een actieve denkhouding werkt, ideeën kritisch bespreken werkt en het is verstandig eerst individueel ideeen te genereren en daarna pas samen te overleggen.

Lees vooral de blog eens.

Op lifehacking: doe als de hommel

Hoewel wetenschappers al zo’n 80 jaar weten hoe de hommel vliegt blijft het een mooi verhaal. Volgens berekeningen kon de hommel niet vliegen. De vleugels waren te klein of het lijf te groot of allebei. Waarom het wel kan ligt iets ingewikkelder, bleek achteraf. Het idee is prachtig dat iets kan en dat iedereen weet dat het kan maar dat het niet bewezen kan worden. Zoals uit tests kan blijken dat een medicijn werkt, zonder dat iemand precies weet waarom. Dat is een aanstekelijk uitgangspunt. Geen paralysis by analysis maar doen wat werkt.

Lees deze blog verder op Lifehacking. Of bekijk de intrigerend eenvoudige therapie-video :

Nieuwe optie in Prezi: 3d achtergrond(en)

In Prezi kun je nu aan je presentatie een achtergrond toevoegen die diepte lijkt te hebben. Vandaar de naam 3d-opties.

Aanstaande zondag een blog van mij over die optie met een instructie video op Lifehacking. Hier de uitleg van Prezi zelf.

Hieronder alvast de video:

Video boodschappen van Ze Frank

Een opvallende verschijning in de wereld van video is Ze Frank. Ze Frank is na twee optredens bij TED (The Web’s Playroom en Nerdcore Comedy) bekend geworden met allerlei video experimenten via internet. In een mix van doe-het-zelf, provocatie en tegendraadsheid verpakt Ze allerlei lessen. Zo is er de hulp voor degenen die het op kantoor even niet zien zitten en die een liedje kunnen neuriën (Ray’s Song).

Na een succesvol Kickstarter-vraag heeft Ze genoeg geld opgehaald voor een nieuwe series shows. Die shows lopen nu.

Eén show was onlangs op Lifehacker onderdeel van een blog: The everything-thing over het stresserende gevoel als je van alles tegelijk wilt doen met de nodige spanning van dien:

In de show zijn er onderdelen als een ontwerper die je vragen en problemen oplost.
http://swf.tubechop.com/tubechop.swf?vurl=vnN0L-wkU-Y&start=159.77&end=195.15&cid=389165

Kortom, dagelijks show met een twist. Bijvoorbeeld over het zoeken naar geluk: chase that happy!

Een korte Prezi over perspectief

Een eenvoudige denkoefening die ik vaak in trainingen gebruik ook even als Prezi gemaakt:

Het was al een geanimeerd filmpje:

Gary Vaynerchuck over ROI

Gary Vaynerchuck is een bevlogen spreker die op TED al een mooie Talk heeft over Do what you love. No excuses. Op zijn site heeft Gary een aantal video-berichten, waarvan er één mooi eindigt.

Gary geeft aan dat meten niet alles is en niet alle waarde in getallen te vangen is. Als iemand hem als social media-expert vraagt wat de ROI van social media is, dan vraagt hij “What’s the ROI of your mother?!” Kortom, wat waarde heeft is niet altijd en zeker niet in zijn geheel in getallen te vangen. De directheid van Gary helpt om het punt scherp neer te zetten.

Debatteren …

De Algemene Politieke Beschouwingen beheersen de media. Dat wil zeggen: de debatten tijdens die beschouwingen en dan nog speficieker de debatstijlen …

Op Scherp onderhandelen, het blog bij het op handen zijnde onderhandelboek, heb ik twee blogs gemaakt met de meest bepalende scenes van de afgelopen dagen: Debatteren en stijl en Debatteren en stijl (2).

(Bron: NRC In beeld)

Summecourse Prezi: video uitnodiging

Op 25 augustus verzorg ik een summercourse voor collega’s over Prezi. Ik heb er een uitnodiging voor gemaakt. Mocht je ook geïnteresseerd zijn in Prezi en er meer van willen weten, mail me dan.